Wednesday 20 December 2023

Marca Plus


Lehengunean kexu-txantxatan Marca egunkariari lotutako aipua (Blindajeak ezin baititu babestu). Lanean baino, "MARCA irakurtzen denbora gehiago pasatzen duten funtzionarioak, prebarikadoreak, etc."


Aspaldi utzita neukan zeregina burutzea erraztu dit elkarrizketa horrek.


Hemen laburpen bat: Marca Plus Plus 2024an BFAn: arauzko kutsatze ideologiko eta intelektuala egunero-egunero. Noiz arte?


Noiz arte pairatu behar dogu hau BFAko langileok eguneroko pantaila aurrean? Zer bilatzen dute arduradunek infoZabor honetara bideratuta langilegoa? Zeinek agintzen ditu horrelakokeriak? Zein asmoz?


Gentza Eleder


ps. egun batzukarrenean idatzi eta eskari ofizila egin dogu, hona hemen


Tuesday 19 December 2023

Puf! Urazpikoa itto, mese?

 


Puf, zer esan honetaz?

BFAren propaganda orrialdean bete-betean agertu zaidana gaur (beheraxeago kopi-itsatsia).

Dena ez al dago esanda?

Zeozer egiten hasi beharko ginateke honezkero.

Eta funtzionariook holakoak eragozteko barne mekanismoak abiatuko bagenitu?

Dena hain epel, dena hain zuzen, danak hain dotore,

odola non dogu?


ge


ps. gure Eli ere propaanda gurpil honetantxe, esaterako txiokarako daukan menpekoaren bidez hemen, erantzunetan info interesgarriagoa, hori bai.



ps2. propaganda, hitzez hitz, bizkaia.eus, BFAko webgunetik, hauxe:


2023(E)KO DECEMBERREN 18(A) 08:45

EIBk eta Bizkaiko Foru Aldundiak 200 milioiko mailegua sinatu dute itsasadarraren azpiko tunela finantzatzeko

AZPIEGITURETARAKO ETA LURRALDE GARAPENERAKO SAILA

Itsasadarraren azpiko hiri-lotuneak hainbat erronka izango ditu, besteak beste Arrontegiko zubiaren alternatibarik eza eta bide-sareko puntu kritikoetan dagoen trafiko-dentsitate handia. Eragiketa EIBren Garraioa Finantzatzeko Politikarekin lerrokatuta dago.


Imanol Pradales eta Gilles Badot

EIBren inplikazioak bermatu egiten du proiektua ingurumen-estandar zorrotzenekin lerrokatzen dela eta etorkizun jasangarriago bater

Bizkaiko Foru Aldundiak eta Europako Inbertsio Bankuak (EIB) 200 milioiko mailegua sinatu dute, itsasadarraren azpiko tunelaren eraikuntza finantzatuko duena. Sinadura-ekitaldia astelehen honetan egin da Bilbon eta bertan izan dira Gilles Badot, EIBren Espainiako eta Portugalerako Operazio zuzendaria, eta Imanol Pradales, Bizkaiko Foru Aldundiko Azpiegituretarako eta Lurralde Garapenerako diputatua.

Getxoko Artatzako eta itsasadarraren beste ertzeko Ballontiko biribilguneak lotuko dituen tunelaren proiektuaren helburua Bizkaiko metropoli-sareko bi erronka kritikoei heltzea da. Lehenik eta behin, Arrontegiko zubiaren alternatiba eskainiko du, gaur egun zirkulazio-fluxu oso handia  duena eta unerik altuenetan egunero 165.000 ibilgailuko trafikoa izaten duena. Egoera honek, sarean kalteberatasuna sortzeaz gain, ibilbide luzeagoak eta konplexuagoak eragiten ditu itsasadarraren bi aldeen artean. Gainera tunelak dentsitate handia eta trafiko-pilaketa arinduko ditu metropoli-sarean, bereziki A-8 autobidearen ezkerraldea, Avanzada eta Txorierriko Korridorea bezalako tarte kritikoetan. Neurri hauek funtsezkoak dira trafikoaren arintasuna eta segurtasuna hobetzeko.

Emisioen murrizketa
Proiektuaren balio erantsietako bat da tunelak etorkizunean garraio-azpiegitura multimodala izango duela: hodietako batek trenbide-konexio bat integratzeko aukera izango du. Konexio horrek ibaiazpikoa aprobetxatuko du metroaren erabiltzaileei metroaren bi linea nagusiak lotuko dituen anezka-trena eskaintzeko; kontuan hartu behar da gaur egun linea horiek itsasadarraren bi ertzetatik doazela, baina zeharkatu gabe. Itsasadarraren azpiko tunelaren proiektuak onura ugari ekarriko ditu, adibidez inguru horretan ibilgailuen joan-etorri oso trinkoetan eta geldoetan denbora aurreztea eta, ondorioz, atmosferaren poluzioa eta berotegi-efektuko gasen emisioak murriztea. Aldi berean lotura honek Europa Barneko Garraio Sareko (TEN-T) korridore atlantikorako sarbidea hobetuko du Bilboko hiri-nodoan.

Eragiketa EIBren Garraiorako Finantzaketa Politikarekin lerrokatuta dago, eta "Hiri eta eskualde jasangarriak" EIB Taldearen politika publikoaren lehentasunari laguntzen dio Bilboko metropoli-eremuko bost udalerriren kohesio sozioekonomikoa indartuz eta, aldi berean,  eskualdeko eta hiriko mugikortasunaren plangintzarekin bateragarriak diren garraio-azpiegiturak eskainiz.

"Atseginez babesten dugu proiektu hau, erabakigarria izango baita Bilboko biztanleen etorkizuneko mugikortasunerako, garraio multimodal eta iraunkorraren aldeko apustua eginez ibilgailuen trafikoaren dentsitatea arinduko duen azpiegitura batekin", adierazi du Gilles Badotek, EIBko Espainia eta Portugalerako Operazio zuzendariak, Bilbon egin den sinadura-ekitaldian. "Finantzaketa honekin EIBk garraio seguruagoa eta eraginkorragoa eratzen laguntzen du, hiriaren garapen sozial eta ekonomikorako onuragarria izango den itsasadarraren azpiko konexioa garatzeko alternatiba baten bidez pertsonen eta salgaien mugimendua erraztuz".

"EIBren babesa proiektuak Bizkairako duen sendotasunarekiko eta potentzialarekiko konfiantzaren adierazle argia da, garapen iraunkorra eta ingurumen-erantzukizuna lehenesten dituen ikuspegia islatuz. Imanol Pradales Bizkaiko Foru Aldundiko Azpiegitura eta Lurralde Garapeneko diputatuak azpimarratu duenez, proiektu hau hilabeteetan zehar egindako azterketa sakon baten emaitza da, alderdi garrantzitsu guztiak jorratuz: ekonomikoak, sozialak, ingurumenekoak eta teknikoak.

EIB
Europako Inbertsio Bankua (EIB) Europar Batasuneko epe luzerako finantzaketa-erakundea da eta akziodunak estatu kideak dira. EIBk epe luzeko finantzaketa ematen die EBren politikaren helburuak lortzen laguntzen duten inbertsio sendoei. Europako Inbertsio Bankua Taldeak (EIB Taldea), Europako Inbertsio Bankuak (EIB) eta Europako Inbertsio Funtsak (EIF) osatua, 2022an Espainian sinatutako guztizko finantzaketaren munta 9.900 milioi eurotik gorakoa izan zen eta zifra errekorrak jaso zituen klima-ekintzako eta ingurumen-jasangarritasuneko proiektuei emandako laguntzetan.

EIB eta garraio iraunkorra

Klimari dagokionez Bankuaren Ibilbide-Orria eta Europako Itun Berdea onartu ondoren 2022ko uztailean eguneratu zen Garraiorako Finantzaketa Politikarekin bat Europako Inbertsio Bankuak garraio ekologikoagoa, seguruagoa eta eskuragarriagoa sustatzen duten proiektuak finantzatzen ditu. Politika honek inbertsio-lehentasunak ezartzen ditu garraio-sektorearen erronkei, ondorioz sektorea eredu iraunkorrago baterantz eraldatzeko eragin handiena izango dituztenak, aurre egiteko. Garraio iraunkorraren funtsezko eta elkarren mendeko lau zutabeak segurua, irisgarria, berdea eta eraginkorra izatea dira. 2022an EIB Taldeak 10.000 milioi eurotik gorako proiektuak finantzatu zituen garraio jasangarriagoa sustatzeko. Espainian finantzaketa hori 1.598 milioi eurokoa izan zen ekitaldi berean.

Ahaldunari proposamena. Guggenheim Urdaibain? Zaindu maite duzun hori

 

From: Eleder
Sent: Tuesday, December 19, 2023 1:17 PM
To: DIPUTADA PROMOCION ECONOMICA <diputada.promocion.economica@bizkaia.eus>; Ainara Basurko
Cc: GUGGENHEIM URDAIBAI <guggenheimurdaibai@bizkaia.eus>; guggenheimurdaibaistop@gmail.com
Subject: 2024 asmo eder bat opari_RE: Zorionak eta Urte Berri On!

 

Eskerrik asko, Ainara!

Zorionak, bai!

2024 ezusteko ederrez betea opa deutsut zeuri be!

 

Bide batez, proposatu nahi dizut kontu garrantzitsu bat,

Ekonomia Sustatzeko Sailean datorren urtean, urtarrileran 8tik aurrera hartu dezakegun erronka polit bat.

 

Dakizunez, Guggenheim Urdaibain egiteko asmotan dabiz erakunde batzuk, BFA artean, aitzindari.

Bide batez, badakizu zein jende (ze sail, zerbitzu, atal, arduradun e.a.), etxekoak, dabizen honetan?

 

Eta beste alde batetik itzela da herritarrengan sortzen duen ezinegona eta aurkakotasuna.

Horien islada hemen jaso dezakezu:  Guggenheim Urdaibai Stop! – Guggenheim Urdaibai proiektuaren kontrako herri plataforma. (adiadi.net).

Eta badira, beste kolektibo ugari bide berean, hain da argia gaia, aurkako energia soberakoa autoeratzen ari baita talde eta azpi-taldeka.

 



Oso kezkatuta gagozenen artean nago ni ere, oso ez eroso,

Mundakan bertan bizi nazela 2010etik eta BFAn lanean 2002tik.

 

Zelan leiteke (dekogun informazio ugarian oinarrituta) horren tokiz kanpoko proiektu bat?

 

Non sortu da Guggenheim horren premia Busturialdean? Zergatik planteatzen digute hori? Nortzuk?

Ze interes partikular daude proiektu honen itzalpean?

Zeren eraginpean hartu dabe izkutuko ezezagun batzuek horren hautu itxuraz tokiz kanpokoa?

Zergatik horrenbesteko tema proiektu honetan eta hainbeste propaganda egunero-egunero erakundeen menpeko (gaineko?) hedabideetan?

Busturialdearen aldeko asmotan pentsatua balitz benetan, zer beste aukera aztertu ditugu?

Non dago ondorio horretara heltzeko behar den elkarrizketa prozesu publikoa?

Eta horrenbeste “adituk” erabaki ei digutena azaltzeko, non dago txostena, garden?

 

Zer egin dezakegu, eragintzaileen inguruan gauzenez, BFAn bertan lan egiten dogunok proiektu ilun honetan argi egiteko?

Eta zer egin, itxura guztien arabera Bizkaia eta mundu osoari komeni zaion legez, proiektua bera bertan behera lagatzen laguntzeko, behin eta betiko?

 

Ze lotsa, 15 urtetik gora, jada, erridikulua egiten kontu honegaz

Energia eta diru asko xahutzen ari gara erakundeotan eta gizarte osoan.

 

Eta tarteka sentipen gogorrak be, mina, haserrea, frustrazioa, amorrua eta abar.

 

Eta dirua be ugari herritarren poltsikoetatik gehiago orain,

krisialdi latza daukagunean, ganera,

ba herritarroi oraindik diru gehau eskatzen,

zer eta gure eskualdea geure erakundeengandik defendatzeko!

 

**************

Eta beharbada, ziur aski, sakoneko gaiari ekitea falta zaigulako.

 

Jarrera berritzaile, ekintsu, sormentsu eta adoretsu batetik

2024 urte hasieratik bertatik, hobetu daigun gure jarduna.

 

Zabaldu daigun ganorazko alkarrizketa prozesu zabal bat,

elkarrrengandik ikasteko eta etorkizun aberatsa sortzeko guztiontzat.

 

Galdera nagusia hau izan daiteke, gure eskualdeari dagokionean:

  • Zer indargune eta zer behar dogu Busturialdean?
  • Nola hobetu dezakegu bertokoen bizimodua, ingurukoena ere hobetuz?

 

Horri ganoraz helduta, danok irabaziko dogu.

 

Eta hemen, BFAn bertan, Eknomia Sustatzeko Sailean bertan,

bagaude horrelako elkarrizketa prozesu zabal bat bideratzeko profesional apartak.

Azterketa hau egin dezakegu, pozik, kanpoko gain-kosturik eragin gabe.

 

Egingo dogu apostu gurearen alde?

 

Ainara, oso beteta daukat agenda, baina,

gaiaren garrantzia kontuan hartuta,

gustura hartuko neuke zugaz berba egiteko tartetxo bat,

proposatzen dizudan elkarrizketa prozesuaren

nondik norakoei buruz berba egiteko.

 

Zer deritzozu?

 

Zaindu maite duzun hori!

Busturialdea Aurrera!

Bizkaia Aurrera!

 

Gentza Eleder Aurtenetxe Pildain

Antolaketa Teknikaria

BFA-Ekonomia Sustatzeko Saila

Monday 18 December 2023

BAT, bi, hiru, lau? Zenbat ordaintzen dogu B Accelerator Tower dalakoa erabiltzearren?

BAT: B accelerator tower. 

Batek daki zer den hau!


Galdetu kalean, 

zer da horretan zakiltzar horretan 

BFAk sartu duena?


Inork ez daki ondo.




Araka, hau aurkitu dugu. Etiz Sainz- izeneko bat buru,
PWC-k kudeatzen duela horko bizia. 

Noiztik, eta 2018tik, 
B Tower hau sortuko zuten urtea edo?)!

2022-9-19an hasi ei ziren hor martxan, 
B Tower horretan, 
zeozertan.

Ez ote ziren PWC multiestatal honetakoxeak 
Gaztelugatxeko parkin hari buruzko txostena egiteagatik 
dirutza jaso zutenak BFAtik?

Eta horrelakoak iragartzeko Tele 7n "Innovando" izeneko telesaio bat dagoela ere jakin dogu gaur.

INNOVANDO I: BAT (B Accelerator Tower) - Tele7

Boteretsuen modako berba batzuk ahotan: ekosistema, akademia, zientzia, berrikuntza disruptiboa, irrupzioa, teknologia, start-up, ekintzailetza, Agenda 2030, Google-langoa, BEAZ, IMQ, foodtech, pharma, Covid19, epigenetika, publiko eta pribatu, CEO, bla, bla, bla.

Elkarrizketatuak (ui, hirutik hiru gizon itxurakoak!):

Eriz Sainz  (Price Waterhouse Coopers) Carlos Cortijo (Gene Tracer); Mikel Llona (Birziplastik).

Kanada, Israel (zenbat aipatzen duen Erizek Israel, eredu gisa!), Finlandia, Boston, Tel Aviv...


Eta jakina, hain ondo egiten omen dabe lan, ze 

eurena guztiok oso argi sentitzeko herritar xehe ez-jakinok,

Bilboko erdi-erdian jarri behar ziren, zakiltzar horren gailurrean ikur,

(goi-goian 4 solairutan oraingoz, eta beste 5 hartzekotan omen dira/gara!)

BBVArena zen eraikinean, ondo ikusi ditzagun guztiok!


Tira, zalantza handiak pizten dizkit proiektu osoak eta 

are gehiago eraikin hori lantoki hartu behar izateak.


Batez ere, zenbat ordaintzen dugu bizkaitar guztion artean

hor egoteko? Zelan erabaki dabe, eta nortzuk?

Eta ze beste aukera hartu dogu kontuan?


Gaztelera hutsezko lan giro bat hor, beharbada?

Horretaz zalantza ugari, 

eta beraz idatzi ere ez diet egin.

Zer ardura du BFAn eta sektore publikoan 

hizkuntza ofizialak erabiltzeko irizpideak 

ezartzen dituen 63/2019 Foru Dekretuak dioenak?


Galdetu egin diet arduradunei diruei buruz, 

hemen erregistroan sartutako papera

Erantzunaren zain oin.


Agur t´erdi,


Gentza Eleder


ps. dana dala, honek guztiak adar-jotze

airea dauka izenetik bertatik.

BAT zer dan begiratzen badogu, 

B Accelerator Tower.

Jakina, orain, moderno izateko,

bizkaitar/euskotar akonplexatuok 

ondo dakigu Accelerator Tower ingelesezkoa behar dogu.

Horraino, all right.


Baina, "B" hori? Holangorik?

Nola "B Accelerator Tower"?

BilbaoBizkaiaBasqueCountry esan gure ote dau?

Orain dena, ez jende, ez lur, 

orain dena marka izan behar denez? 

Begoña, Bittor, Beyoncé 

proiektuaren aitzindariren baten

maitale izkutuenaren izenaren 1. hizkia ote?


ps2. Beste kapitulu bat dugu, zera ikertzea:

zer ote da Tele7 hau?

Euren webgunetik, begirada arin baten:

1. espainolizatzeko tresna bat, 

ezkerraldean arrisktutan ote dagoen 

espainola laguntzeko medio bat?

2. Gure erakundeen bultzada handia duena.

3. Propagandistikoa eta ingeniaritza sozialean buru-belarri

(ikusi besterik ez dago erakutsi dugun goiko elkarrizketa,

non kazetariaren izena jakiten ere zaila den)

4. Oso txapuzeroa (zergatik ez dabe agertzen zein dan 

medioaren jabe, zuzendari, kazetari?)


ps3. Kuriosoa da, elkarrizketa propagandistiko hau 

"Innovando" saio batetakotzat agertzen dabe.

Orain begitu dot, ze saio dauden honetaz gain,

eta bakarra da, BAT eta bakarra,

(Jaungoikoa? ai, ai, ai ;-)!


ps4. Guztionak diren metro karratu zentriko guzti horiek

hobeto ustiatzeko,

topaleku edo dantzalekutarako erabili daiguzen, 

gabaz, behintzat. Horra ideia xelebre bat, start up!

La Salve-s salbatuko gaitu bizkaitarrak, antza,

superlagundutako espainol hutsezko webgunea daukaten 

beste tutelapeko hauek


Bilboko gaua kili-kolo dabil.

Lokal gutxiegi eta jendea sobera.

Edozein gautan disgusto bat izateko moduan.

Aurre egin daigun, Bzkaiaren alde, alai, dantzari!


Aurrera Bizkaia!

BFAn lan egiteko telefono mugikor partikularra izatea derrigorrezkoa?


Harrituta nabil.

BFAko 4. etapa honetan 

jabetu naz berriaz.

Eta zalantza juridiko existentziala sartu zait:

derrigorrezkoa dugu BFAn funtzionario lanpoostutarako

telefono mugikor baten jabe izatea?

Eta bulegora norbere telefono mugikorra

ekartzera behartzen ote gaitu legeren batek?

Ala, zapalketa ariketa bat gehiago dugu hau?

Digitalizazio eta aurrerabidearen propagandaren 

hegalpean dena zilegi bailitzan?


Kontua zera da, hilabeteotan hiru aldiz-edo 

pasatu naiz tramitetik eta jan dot amua.

Normaltasun itxuran eskatu izan didate,

lanerako derrigorrezkoak ditudan programa

batzuk instalatzeko prozeduran,

neure telefono zenbakia sartzea,

eta ondoren bertara bidaliko didaten 

pasa-hitz ezinbestekoa 

sar nezan.


Ha-rri-tu-ta, txo!

Noiztik holakorik?

Nola onartuko dugu horrelakorik?

Eta, zelan ulertu sindikatuek orain arte ezer egin ez badute

zapalketa hau dela eta?


Idatzia sartu dut prozedura hori lehen bait lehen alda dezaaten eskatzeko,

zapalketa hau geldiarazteko, hemen duzu. Zer erantzungo dute?


Ikusiko!


Gentza Eleder

Wednesday 13 December 2023

2023ko oposizioa_nola barematu behar genituzke test azterketak?


2023ko oposizioan izena eman nuen (BFAn, antolaketa teknikari plazetarako).

Inertziaz.

Hemen harrapatu nauelako patuak.

Bestela, jakin ere ez nuke jakingo holakorik dagoenik.


Joan naiz azterketa egunera,

fresko, ezer gutxi begiratu barik.

Aurrez opoar aste bat hartu dot,

eta zerbait begiratu,

eta opor aste bi ondoren,

traumatxoa gainditzeko.


Azterketa euskeraz nork?

Eskua altxa, bakarra.

Euskarazkoa eman didate,

"eta gaztelerazkoa ere,

jatorrizkoa gazteleraz egina denez"

azaldu didate.


Lan bikoitza!

Galdera asko euskaraz irakurri,

eta idazkera arrotzegiagatik,

jarraian gaztelerazkoa irakurri behar.

Etasegidan, gaztelera hutsez irakurri 

galdera sorta bat, 

eta ondoren pasa euskarazkoetara

(gaztelerraaaarakoa sarri irakurri behari izanda),

holan ibili naz bueltaka.


Danera 82 erantzun dodaz,

100dik.

Baina tira, ikasitakorako,

sentsazio polita,

"3 ingurukoa atera dezaket,

eta 2,5tik gorakoaz ordezkoen zerrendan 

sar naiteke, hau bai hau!"


Ka! Laster bidali didate

sms ezin hotzago eta ulergaitzago

makinal batez, 0´795ekoa.

Ezinezkoa zirudienez,

ezabatu eta galdetu diet epostaz 

epai-mahaikoei.


Eta baremazio moduari buruz ere galdetu.


Oso xelebrea da geratu dena.

Eta mundu bizarro honetatik kanpokoentzat,

aspergarriegia.


Laburtuz, uste dut iruzurra egin digutela

azterketa egindako guztioi,

haietako batzuk mesedetuz

eta beste asko nabarmen kaltetuz,

errekurtsoa jarri dut 

(izatez 3, 4ko kalifikazioa zor zidatela argudiatuz)

ez diote errekurtsoari erantzun,

eta arraroena/larriena?

oposizioa egindako beste inork 

ez du bat egin, edo emendatu/hobetu,

errekurtso horren argudioa.


Hemen utziko dodaz,

oso aspertuta leudekenentzat,

bost agiritxo hauek, hemen:

1. Egindako errekurtsoa

2. Errekurtsoaren muina

3 Errekurtsoaren aitzineko e-posta mezuak, epaimahaikideekikoak

4 Euskarazko azterketa galderak (flipatuko donk, 

antolaketa teknikari bat nolakoa nahi duten 

agertzen dutelako galdera horiek eta ;-!)

5 Gaztelerazzko test galderak (jatorrizkoak)

Tuesday 12 December 2023

Funtzionarioak eta funtzerritarrak

Xabier  Irastorza Garmendiaerna etorri zait Mastodon bitartez, 

eta harexek piztu dit hausnarketa hau,

jarraian transkribituko dudana, zirriborro gisa.


Bizi!

Xabierrek berak erabilitako argazkia hartu dut hor goian.


Gentza Eleder


**********

Funtzionariotzaz, nola sistema osasuntsu baterantza egin?

Xabier, kaixo! Asko eskertzen dizut gai honi sakon heldu diozula (hemen: Langile publikoak, pribilejioak eta beste kontu batzuk | Xabi Irastorza Garmendia - wordpress.com) 2. zatia luzeegi zetorkidan oraingoz ;-) eta irakurri dudanak eragindakoa idatziko dut jarraian.

(Idazten hasi eta gozatu naizenez, luze joan jatanez, izenburuak gehitu dotsedaz tarteka, irakurketa arinagoa errezteko asmoz

Bestetik, zirriborroa dogu idatzi hau, barrukoak eta kanpokoak entzun eta zuzentzekoa aurrerantzean)

Argi dago, konplexua da gaia, ez horren beltz ez zuri-zuri, eta askoz denbora gehiago eman behar genioke honetaz sakon eta zintzo hausnartzeko, alde askotatik.

Hasteko guk geuk, enplegu publikoetan diardugunok.

Horrexegatik, oso eskertzekoa atea zabaltzea, Xabier!

1  Covid19 garaiko bizipenak eta funtzionariotza

Covid19 horren hegalpean ikusi izan dugu ere bai, inoiz baino argiago, muturrean, gaur egun funtzionariotza zer den, azaldu duzun aurpegi argi horretaz gain: akritikotasuna, ilegalkeria goitik beherainokoa, otzankeria, agintekeria, biolentzia. Hedabideetan, osasun sistema publikoan, polizian, garraiobideetan eta danean. Hemen ere irakurri dezakegu horretaz labur eta argi.

2020eko urrian karnet espainola eskura eman nahi ez izateagatik (erakutsi bai, erakutsiko geniola lasai, identifikatzeko eskatu zigunean, legez-legezkoa dena) atxilotu gintuen eta txostena gezurrez osatu zuen ertzaina ere funtzionarioa da; gure seme-alabei legez kanpoko hainbeste agindu ematen zizkieten hainbat irakasle eta zuzendaritza taldekoak funtzionarioak dira ere bai; jendea ikaraz eta larri-larri jarriz muturretarainoko propaganda faltsu etengabea zabaldu eta informazioa eta elkarrizketa publikoak ukatu eta zentsuratu zizkiguten hainbeste kazetari, ere bai, langile publikoak; burkideei inposatutako hainbeste legez kanpokokeria onartu eta sustatu zituzten sindikatutetako langileak, ere bai.

Eta zer esan osasun sistema publikoan eta nagusientzako egoitzetan gertatu izan denari buruz? Gutxi dakigu horretaz, barrukoak isilik egon direlako, ia guztiz. 

Noiz idatziko digute han eta orduan emandako zentzungabekeriei eta bidegabekeriei buruz? 

Noiz eta nola garbitu iragana eta osasun sistema osatu?

Ez, ez dugu, gertatutako guztia gertatu eta gero, apenas balantzerik egin, aitortzarik, ez eta etorkizunerako ezelango zuzenketa asmorik agertu ere.  

Izutzekoa.

2  Automatak funtzionariotzan, funtzionariotza automatikorantza?

Herriaren alde, onena emoteko gogoz dabiltzan jende argi askoren ondoan, agintari politikoen edozein agindu zentzunbako bete eta “azpikoei” (izatez, klasekeria galanta arnasten dogu funtzionarioon artean, Frantzia/Espainiatik legez inposatuta dugun egitura hierarkikoa barneratzen baitugu egunez egun, jabetu gabe ere!) eta herritarrei betearazteko, buru eta bihotz gaixoko automata antzeko pilo bat lagun gabiltza funtzionariotzan ere bai.

Edo ohiko-ohikoa ere bai, horrelako agintekeriak muzturren aurrean sentitu-antzeman-pairatu-ikusita, ez-ikusi egingo dutenak, isilik egongo direnak, beste aldera begiratuko.

Areagotuko dut, zenbat eta urte gehiago funtzionario jardun, gero eta horrelakoagoak bihurtzen gara funtzionario gehienak. Administrazio-sistema horrela (horretarakoxe?) dago diseinatuta eta horretantxe da efikaza.

Areago, automatetan automatenei errazago ematen dizkiegu ardura eta soldata handiagoak, gorago egin ohi dute, ikusita dekogu argi-argi gure inguruan, hamaika horrelako!

Uste dut sistemak berak eta mendeotako giza-historiak errazten duela urratze hori, utzikeria pertsonala eta kolektiboa. Tamalgarria.

Zenbat gazte hasten dira funtzionario, gizartearentzat lan egiteko ilusioz, eta urteen poderioz beratzen, kamusten, usteltzen, gaixotzen edota zerraldotzen bertan?

3  Funtzionarioentzako kontratu “blindatuak”?

Kontratu “blindatuak” izateak ez du gauza askorik aldatzen. Bardin ikusten dodaz isilik, akritiko, otzan, ustel-zuritzaile, epel, hainbeste funtzionario finko, ”betiko” plaza latz hori eskuratutakoak. Nolatan, ba, hain uzkur bizi, horren baldintza “pribilejiozkoetan”? Bake itxurako baten alde? “Gora” egiteko grinagatik? Ingurura moldatze hutsa?

Ez ote gaitu gizakiak erosokeria handiegiegiak txepeltzen, desgaitzen, "hiltzen"? 

Eta ez ote gaitu erosokeria larreko horrek politikan ardura dutenen gehiegiekeriaren eta zentzungabekeriaren tresna errezago bihurtzen?

Zenbat lege eta arau hausten ditugu eguneroko lanean politikariek eta funtzionariook, legearen joku-esparrua zaintzen bereziki trebe ibili behar ginatekenak?

Zer egiten dugu, lankide gaituzten funtzionariook, horren aurrean? Eta langileok ordezkatzen ei gaituzten sindikatuek?

4  Funtzionaritzaren lan-baldintzei buruz, funtzerritartasuna, oposizioak

Diozu, “lan-baldintza onak edo, hobe esanda, onenak behar dituzte lanpostu horietan profesional onak edo onenak erakarri eta mantendu ahal izateko”.

Eta, lan-baldintza ontzat joko bagenu, jardun laburragoa (20 ordu/aste, 4 lan egun, esaterako, enplegua banatuz) eta soldata ertain bat? 

Bilatuko bagenitu benetan herritarren alde lan  egitea ohore eta plazertzat hartzen duten langileak, “segurtasuna” bai, erosotasuna bai, dirutan ertain jasoko duen benetako langilego profesional eta bokazioduna?

Politikariekin lankide jardun bai, inola ez menpeko ibiliko litzatekeen jende-modu argia, independentea, irmoa, zuzena?

Eta oposizioak zozketaz egingo bagenitu, oinarrizko baldintzak betetzen dituzten izan-nahien artean?

5  Zer egin behar dogu funtzionariook begi aurreko ustelkeria egunerokoaren aurrean?

Zer dakigu funtzionariook, benetan, zer egin ote behar genukeen eta nola jokatu behar genukeen muzturren aurreran irregulartasunak eta legez kanpokokeriak gertatzen direnean? Nola sustatuko genuke funtzerritarron arteko jakintza eta ohitura hori, auzo-babesa? Nola birgaitu, sistema seguru, osasuntsu, bizi bat izateko?

Azken aldian buruan darabilkidan gaia, BFA protagonista nagusia duen Urdaibaiko Guggenheim proiektua, kasurako. Dirudienez, legez kanpokoa, oso, itzelezko dirutza publikoa eta energia zuloratu nahi duena. Eta argi eta garbi, herritarren eta mundutarren aurkakoa.

Nola abiarazi dezakegu BFA barruko plataforma zabal bat proiektu antzu hau (hainbeste energia xurgatzen ari dena, sistema osoan) lehen bait lehen geldiarazteko, eta politikari ustelen praktikak zorrotz mozteko behingoz?

Arduradunei horrelako ganorabakokeriarik (zalantzak dituzu? Irakurri hemen arrazoi ugari, #GuggenheimUrdaibaiStop plataformaren eskutik) proposatzea burutik pasako ere ez litzaiekeen puntuan egon behar ginateke, herritarrok eta funtzionariook gu geu jende-modu sasoitsua bagina eta ganoraz antolatuta bageunde.

Herritar orok asko irabaziko luke, funtzionarioek eta funtzerritarrek ere bai, guztiok.

6 Funtzionariotzak frantzespainoltzen gaitu, zelan buelta eman horri?

Euskarari dagokionean, bai, funtzionariotzak, Frantzia/Espainiako estatuen menpeko egiturak izanik, euren hizkuntza, pentsakera, lege eta izaeraren menpekoak izanik, frantsespainoltzen gaituzte. Egunero. Nabarmena da alde askotan. Eta aldi berean, euskaraz gehiago egiteko aukerak zabaltzen, batzuetan. Paradoxa.

Kasu, 2023ko urria, antolaketa teknikarien oposizioa BFAn. 200 lagun inguru lehenengo azterketako egunean. Zenbatek eskatu genuen azterketa euskaraz egin nahi genuela? Batek! Zein maila eskatzen zitzaigun sartu ahal izateko? C1 (EGA maila)! Zer dugu BFA barruan arau? Euskarazko zerbitzua ematea nahi duen orori, eta euskararen erabilera sustatzea eta lehenestea. Eta zer egiten dugu sarreratik bertatik euskaraz jardun dezaten, euskaraz ondo dakiten funtzionariogaiek? Diseinatuta daukagun moduan, errezago gaindituko duzu oposizioa, eta beraz, funtzionario hasi, gazteleraz egin nahi baduzu azterketa, euskaraz egin nahi baduzu baino. 

Zer dela eta? Misterio handi bat da hori niretzat. Hau donk hau! 

Nola birdiseinatu dezakegu sistema, alderantziz gerta dadin? Hau da, euskaraz pentsatzen, idazten, hitz egiten duenak gainditzen eta funtzerritar hasten errezago izan dezan?

7  Funtzionariotza, noraino?

Bestalde, eta hau polemikoa izango da ere, administrazio publikoa arrunt puztuta dagoela uste dut (sistema idealean halakorik ez genuke ezer behar, arbolek ez dute behar, planetak ere ez). 

Guztion poltsikoetatik ordaintzen dugu. Batzutan absurdoraino, herritarrak kaltetzeko “zerbitzuak”emoteko muturreraino (badaukagu adibide ugari gutako bakoitzak buruan, bai?). 

Benetan Bizkaiak behar du Turismo jarduera bultzatzeko Sail bat? Dirutza bat eta funtzionario pilo bat jarri behar dugu hori sustatzeko (eta sahiets, hainbeste jende kaltetzeko?). Ze logika, ze historia, eta ze interes daukate horrelako egitateek? Ze beste zeregin publikotan jarri genezake energia hori guztia?

Zeintzuk dira oinarrizko zerbitzuak eta zer dago puztuta? Ze tamainako administrazioa behar dugu? Ze alorretan? Eta ze alorretan dago sobera(koa)? Argi dagoena zera da. Alderdi politikoek eta hainbat politikarik euren “laguntxuei” pribilejioak emateko baliatzen dute hainbeste lanpostu publiko, eta etengabeko propagandan ari dira herritarroi burua jateko asmoz.

Eta, susmoa, batzuetan sindikatuak ere joko horretan ote dabiltza, euren bezero/bazkideen mesedetan?

8  Orekaren bila, sistema osasuntsuaren alde

Beste galdera aspaldiko batzuk nire ganbaran, 2020tik gogor-gogor berresten zitzaizkidanak sarri.

Ze ratio daukagu Euskal Herrian, funzionario/herritar?
Eta polizia/herritar? Politikari/herritar? Ze bilakaera izan dute ratio horiek azken hamarkadetan? Ze logika dauka honek guztiak?

Zein litzateke maila egokia edo beharrezkoa? Zenbat eta ratio handiagoak, hobe?

Zertarako, ze eginkizun zehatzetan eta ze neurritan behar ditugu benetan langile eta sistema publikoak?

Noraino murriztu behar dogu? Non da oreka?

Nola orekatu eta osatu dezakegu sistema gaixo eta arriskutsu hau?

Eta, bestetik, zelan lortu benetan gogotsu, sormentsu, zerbitzu emoteko gogoz gainezka dabilen (langile publikoen?) komunitate ireki, pozeko eta osasuntsu bat?

Funtzionariotzatik kanpo eta barru ibili gogo duena eta pozik ibiliko dena, sistema bera haizeberrituz, aberastuz, zabalduz?

9  Konponbideak, nondik hasi?

Problema konplexua da (eta polita). Eta guztiok gara parte. Konponbidean ere bai. Eta katramila hau askatzen hasiko bagara, herritarrongandik, funtzerritarrongandik, eta gure organo ordezkariengandik hasita aldatuko dogulakoan nago. “Behetik gora”. Bestela, jai!

Bai, oso gai polita zait hau. Hausnarketa zintzoa, zabala, jarraia eta sakona behar dugu, sistema biziberritzeko.

Eskerrik asko berriz ere, Xabier, atea zabaltzearren!


Gentza Eleder Aurtenetxe Pildain

Bizkaiko Foru Aldundian antolaketa teknikari bitartekoa

Gentza.eleder@protonmail.com